مهارتهای زندگی
مهارتهای زندگی چه سودی برای ما دارد؟
مهارتهای زندگی (life skills) مهارتهایی هستند که هر روز در زندگی چه مدرسه، چه محیط کار، خانواده و در محیط جامعه با آنها رو بهرو هستیم. بسیار پیشآمده که در مسالهای گیر کردهایم یا نیاز به خلاقیت بیشتری داشتهایم، یا با آدمهای قلدر، پرخاشگر، منفعل، منزوی، خجالتی و حتی اشخاصی با اختلالات شخصیت پر رنگتر مواجه میشویم، در مقابل این افراد چه احساسی را تجربه میکنید یا چه رفتاری انجام میدهید؟ مهارت بهمعنای توانایی انجام کار بهشکل صحیح و درست برای توانمندشدن است ، که هم نیاز به تجربه وجود دارد و هم نیاز به دانش و هرچقدر تمرین داشته باشیم بهتر است و سرعت عمل و زمان کمتری نیاز است. در سایت روانشناس تاپ ما به سراغ این موضوع رفتیم تا شما در مورد مهمترین مهارتهای زندگی و آموزش آن اطلاعات بیشتری پیدا کنید.
سازمان بهداشت جهانی تقریباً این مشکل را رفعکرده و اخیراً با انتشار لیستی از مهمترین مهارتهای زندگی آنها را به ۱۰ مهارت و ۵ دسته طبقهبندی کرده است که در ذیل اشاره میگردد.
- تصمیمگیری و حل مسئله
- تفکر خلاق و تفکر انتقادی
- مهارتهای ارتباطی و بینفردی
- خودآگاهی و همدلی
- مدیریت هیجانات، احساسات و استرس
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، مهمترین مهارتهای زندگی آنهایی هستند که به افراد ابزارهای احساسی، اجتماعی و فکری موردنیاز را برای بهتر شدن و پیشرفت در زندگی و هم در رابطه فردی و اجتماعی میدهند؛ که گاهی بهتر است بر اساس فرهنگ جوامع تغییرات کوچکی داشته باشد، اگر به این مباحث علاقه دارید میتوانید با ما همراه باشید.
مهارت تصمیمگیری چه کاربردی دارد؟
عدم تصمیم گیری درست خیلی در زندگی اتفاق میافتد و گاهی افراد در دودلی شک استرس و اضطراب قرار گرفته و حتی ممکن است زندگی فرد را مختل کند. مهارت تصمیمگیری یک فرایند ۷ مرحلهای هست که به افراد یاری میدهد تصمیمات بهتری بگیرند که شامل موارد ذیل میباشد.
1- تصمیمی که می خواهید بگیرید را در یک جمله مشخص کنید.
2- سعی کنید اطلاعات خود را درباره تصمیم افزایش دهید.
3- تصمیمات جایگزینها را مشخص کنید.
4- مسایل اطراف و محیط را بسنجید.
5- از بین گزینهها یکی را انتخاب کنید.
6- تصمیمتان را اجرا کنید.
7- پیامدهایش را بررسی کنید.
اگر بر پایهی این مراحل هفتگانه پیش نرویم ممکن است تصمیم اشتباه بگیریم و دچار تصمیم گیری خودکار شویم ریچاردتالر و کاس سانستین در کتاب سقلمه راهکارهای بیشتری را به شما ارایه می دهد.
مهارت حل مساله Problem Solving در جامعه امروز
مهارت حل مساله یک فرآیند شناختی و رفتاری است که توسط خود شخص تعیین شده و نیازمند تلاش و کوشش است و احتیاج به تفکر منطقی دارد. ما باید تعریف درستی از مساله داشته باشیم و مهم تر این است که چرا و چگونه با آن مساله روبه رو شده ایم. پس از فهمیدن چرایی هر چه راهکار به ذهنتان میآید را یاداشت کنید و بهترین آن را انتخاب کنید آرامش و وقت مناسب در این روش خیلی مهم است.
تفکر خلاقانه Creative Thinking در زندگی امروز چگونه است؟
تفکر خلاقانه قابلیت افراد برای حل مسئله و تصمیمگیری با روشها و افکار نو و تازه است. گاهی خلاقیت باعث تولید میشود، گاهی یک فرایند است که ما را خوشحال میکند، مثل رقصیدن، بازیکردن و گاهی هم خلاقیت یک مهارت میشود و نیاز به تمرین و پشتکار دارد وگاهی هم یک تیپ شخصیتی است که آن شخص جسارت، استقلال، کنجکاوی و انعطافپذیری بالا دارد و به پیچیدهکردن مسایل علاقه مند است و به تفکر غیرمنطقی یا خیالی علاقه نشان میدهد.
و همینطور تجربههای زیادی دارند و زندگی نامه افراد مشهور را دنبال میکنند. به تصاویر ذهنی علاقه دارند. نکته قابل توجه این است که خلاقیت، به هوش بالا افراد مربوط نمیشود و رابطه ایی بین آنها نیست. رفت و آمد با افراد خلاق خیلی خوب است و همچنین کودک درون را فعال میکند.
تفکر خلاق در خیلی مسایل وجود دارد در تجسم مثل مجسمهسازی، عکاسی و… تفکر خلاق در کلام مثل سرودن شعر و نوشتن داستان تفکر خلاق مکانیکی به تولید وسایل جدید منجر میشود و تفکر خلاق در حرکت در رشتههای ورزشی متفاوت خود را نشان میدهد .
مهارت تفکر انتقادی در زندگی چه کاربردی دارد؟
در تفکر انتقادی ما دنبال این موضوع هستیم که اشتباهات مسایل را قبل از وقوع متوجه بشویم و مسایل را نقد کنیم. این نوع تفکر شامل نگاهی برای درک معنا و مفاهیم عمیقتر مسائل برای ارزیابی اعتبار یک استدلال یا ادعا است.
چرا مهارت تفکر انتقادی اهمیت دارد ؟
امروزه با جهانی رو به رو هستیم که با اطلاعات جدید و مختلف بمباران میشود مهارت تفکر انتقادی برای جدا کردن واقعیت از فرضیات، تمایز بین نظرات و شواهد و تصمیمگیری آگاهانه مهم است. این مهارت باعث حل مساله در زندگی ما میشود.
مهارت برقراری ارتباط موثرچرا اهمیت دارد؟
مهارتهای ارتباطی یکی از مهمترین مهارتهای زندگی است. چون توانایی برقراری ارتباط در همه زمینههای زندگی را دارد. و یادگرفتن آن باعث میشود بتوانید خودتان را ابراز کنید و نظرات و خواستهها و هیجاناتتان را مطرح کنید. گاهی فکر میکنیم اگر درجمع حضور نداریم یا سکوت میکنیم، ارتباطی نداریم. ولی اینها هم در میان افراد ، محیط و جامعه معناهایی دارند.
اصول برقراری ارتباط چیست؟
- همهی انسانها ارتباط برقرار میکنند، حتی سکوت ما نیز معناهای مختلف دارد (خجالت-غرور-منزوی بودن)
- ارتباط غیرقابل برگشت است.
- آنچه گفته میشود همان چیزی نیست که شنیده میشود (فضای ذهنی افراد مهم است)
- حتما به افراد بازخورد دهید، تا متوجه شوید که درست متوجه شدید.
- در ناکارآمدی ارتباط، هر دو طرف حق دارند.
- بین تمایل به کار تا انجام کار زمانی وجود دارد به اسم فاصله و زمان آزادی انتخاب ،این را همه نادیده میگیرند.
- افراد مختلف از پدیدههای مشابه برداشتهای مختلفی دارند.
- بخش عمده کلام شامل رفتار، لحن، حالت بدن است و غیرکلامی است.
- پیامهای کلامی و غیرکلامی ناهمخوان نیز ما را دچار سوتفاهم میکنند.
- مهارتهای ارتباطی را میشود یاد گرفت.
مهارت خودآگاهی چرا مهم است؟
مهارت خودآگاهی مهارتهایی است که کمک میکند تا از نقاط ضعف مثل تنبلی، حسادت، خساست و نقاط قوت (تلاشگر بودن، استقلال، مسئولیتپذیری داشتن عزت نفس) خودتان شناخت پیدا کنید. خودآگاهی یکی از مهارتهای ضروری زندگی است که از این طریق شما میتوانید تشخیص دهید چه هیجاناتی را تجربه میکنید چه زمانی استرس دارید، غم و اضطراب دارید و… . این مهارت لازم است برای ایجاد ارتباط بدر جامعه و همچنین همدلی با آنهاست.
مهارت همدلی چرا مهم است؟
همدلی کردن یعنی درک احساس و هیجانات طرف مقابل که در شرایط و موقعیتهای مختلف قرار دارند، نه اینکه بهطرف مقابل دلسوزی کنیم. همدلی به فهمیدن و پذیرش طرف مقابل کمک میکند و ارتباطات را بهبود میبخشد.
مهارت مدیریت احساسات چرا مهم است؟
در این مهارت میتوانیم واکنش احساسات خود را در موقعیتها و شرایط های مختلف مدیریت و تنظیم کنیم. این مهارت در بخش هوشهیجانی EQ قرار دارد. بهمعنای فهمیدن هیجانات و احساسات خودمان و فهمیدن هیجانات و احساسات دیگران و سپس مدیریت آنها میباشد. همچنین این مهارت برعکس هوشIQ ، اکتسابی و قابل آموزش است.
امیدوارم روانشناس تاپ بتواند شما را در آموزش و مشاوره فردی و گروهی این مهارتها یاری دهد.